Het KGB Museum in het Viru Hotel in Tallinn is een kijkje in de keuken van de oude Sovjet-Unie. In dit wereldberoemde hotel sliepen decennialang buitenlandse gasten die op bezoek kwamen. Estland was destijds het meest Westers gelegen deel van de Sovjet-Unie. Gasten werden afgeluisterd, gefotografeerd en in de gaten gehouden. Op de 23e etage verzamelde de KGB alle informatie. Tegenwoordig is het een intrigerend museum dat je via een excursie met een gids kunt bezoeken. Dit zijn de beste tips voor een bezoek aan het KGB Museum in Tallinn.
Het Viru Hotel ligt middenin de stad Tallinn. Het is ook nu nog een hotel waar je kunt overnachten. Je hoeft je geen zorgen te maken, er zijn heel veel dingen gewijzigd. Dit geldt niet voor de bovenste etage, waar je kunt zien hoe de Koude Oorlog ook hier werd uitgevochten. Westerse gasten werden gastvrij onthaald, maar waren feitelijk de vijand.
Hoe ziet de excursie er uit?
De gids laat talloze foto’s zien van hoe het er toeging in het hotel. ©Corno van den Berg
De rondleiding wordt gedaan door een lokale gids. Dit gaat in het Engels, al zijn er ook andere talen voorhanden. Je gaat via de lift naar de bovenste verdieping, die dus vroeger niet toegankelijk was voor publiek. In de diverse kamers legt de gids uit hoe de geheime dienst van de Sovjet Unie te werk ging. Het was zowel geraffineerd als bewust onbenullig.
De computers die werden gebruikt om alle data te verzamelen staan er nog. ©Corno van den Berg
Met name over het werk dat ze uitvoerden, krijg je veel informatie. Wat erg interessant is. Tot de bezienswaardigheden behoren allerlei papieren, hun apparatuur alsook de kleding van de beambten. Ook zijn er veel foto's uit die tijd, zodat je een goed sfeerbeeld krijgt. De excursie duurt ongeveer een uur, maar vliegt om merkte ik. Het is bijzonder om te zien hoe het destijds ging, terwijl je weet dat dit gedeeltelijk nu in Rusland weer zo is.
De angstterreur van de KGB
Bijzonder is dat de meeste gasten wisten dat ze werden afgeluisterd. Veel gasten zetten daarom de radio hard aan als ze met elkaar wilden praten. Dat was ook de bedoeling, de KGB wilde juist dat je bang was. Als je bang was zou je immers geen gekke dingen doen. Denk er maar eens over na.
Dit waren enkele bijzonderheden van het hotel
Talloze attributen uit de Koude Oorlog zijn te zien. ©Corno van den Berg
1. In talloze kamers werd alles gemonitord, dus kregen de belangrijkste bezoekers deze kamers toegewezen. Het bespioneren ging met apparatuur die destijds hypermodern was. Denk een telefoons in de kamer die werden afgeluisterd, maar ook afluisterapparatuur in de muur en vazen bijvoorbeeld. Daarnaast waren er speciale camera's die foto's door een klein gat in de muur konden maken.
2. In het hotel kregen de gasten alle luxe, zodat het leek alsof het in de Sovjet-Unie erg goed ging. Er was elke avond entertainment, waarbij alles in de gaten werd gehouden. Zo stonden er asbakken met afluisterapparatuur op tafel. Als je die wegzette, omdat je niet rookte bijvoorbeeld, werd hij keer op keer terug gezet. Waarbij de ober je toefluisterde: "Dit moet echt".
3. De lokale bevolking mocht het hotel niet bezoeken. Aan de deur stonden oude legerofficieren. Zij kenden een groot deel van de inwoners van de stad. De reden dat de lokale bevolking niet naar binnen mocht was de luxe. Dit was iets wat de meeste inwoners nooit zouden zien en er mocht geen afgunst ontstaan. Of zelfs een interesse voor het kapitalisme.
4. Het personeel mocht niet met de gasten praten, bang als de KGB was dat ze zouden vallen voor het geneugten van het leven van de bezoekers.
5. Op elke gang van een hotel zat iemand die elke beweging van de gasten noteerde. Dus hoe laat je de kamer verliet en weer terug kwam bijvoorbeeld.
6. In de Sovjet-Unie bestond geen werkloosheid. Op het hoogtepunt werkten er zo'n 1.000 mensen voor de KGB in het hotel.
Zo zag het hotel er uit tijdens de Koude Oorlog ©Corno van den Berg
Wat kun je zien?
Er staan nog officiële telefoons die werden gebruikt voor overleg met het hoofdkantoor. Ook zie je enkele afluisterapparaten, kleding die de de officieren droegen en veel papieren waar alles op werd genoteerd. De radiokamer is het pronkstuk van het museum. Hier voel je de grimmige sfeer, zelfs nu ale dokere platen voor de ramen zijn verdwenen. Niemand mocht weten dat hier de KGB zat. Al was het een publiek geheim, om de bevolking angstig te houden. toen de Koude Oorlog voorbij was in 1989 verlieten de Russen halsoverkop het land. En lieten veel van hun apparatuur achter.
Het uitzicht over de stad
Het zicht vanaf de bovenste verdieping met links de iconische letters die overal in de stad te zien zijn. ©Corno van den Berg
Aan beide kanten van de voormalige kantoren van KGB heb je een uitkijkpunt op de stad. Vanwaar je ook foto's ziet hoe het er uit zag in de jaren tachtig. Het moet een andere wereld zijn geweest om hier te staan en te denken dat je de bevolking onder controle hebt.
Goed overnachten in Tallinn
De stad is zeer geschikt voor een stedentrip. Ik heb er meerdere dagen rondgewandeld en sliep in heerlijke hotels. Het waren vooral kleine hotels, maar er zijn ook goedkope hostels en volledig uitgeruste appartementen. Online kun je deze goed boeken. Wees er wel op tijd bij, zodat je nog een grote keus hebt. Daarbij heb je vaak ook een lagere prijs.
Boeken kan op twee manieren
Je kunt je in de lobby van het hotel opgeven, maar dan is er een kans dat deze vol is. Je kunt ook via het internet boeken, zodat je gegarandeerd een plek hebt.
Corno's Reistips
Georganiseerde rondreizen:
Meer artikelen over Estland
