Wisent excursie in de Karpaten

De Karpaten zijn een ruig gebergte in Oost-Europa, met bergen van meer dan 2.500 meter. Denk aan steile rotsen, rivieren, watervallen en oeroude beukenbossen. Maar ook de lokale bevolking die hier al jaren in harmonie met de natuur leeft. Ik bezoek hier een bijzonder project: Rewilding Europe. Bij dit project wordt de natuur 'opnieuw wild' gemaakt. Dit gebeurt in het bij ons onbekende Tarcu-gebergte in de Karpaten.

Als natuurliefhebber kun je natuurlijk zelf op pad gaan in de diverse natuurgebieden. Maar je kunt ook beleven hoe diverse organisaties proberen de natuur een handje te helpen. Ik bezoek jaarlijks diverse projecten, die vaak hetzelfde doel hebben: natuurlijke ecosystemen herstellen. Zo krijg je veel uitleg over de uitdagingen, de successen en de problemen van dit soort projecten. En met je reis help je de natuur een handje, jouw geld wordt goed besteed.

Zo ook Rewilding Europe dat in 2011 werd opgericht. Dit gebeurde op Nederlands initiatief door de vier organisaties WWF-Nederland, ARK Natuurontwikkeling, Wild Wonders of Europe en Conservation Capital.

Maar, ze werken vooral met lokale partners om het draagvlak te vergroten. De projecten gaan in overleg met de lokale bevolking, ook zij moeten er van profiteren. Dit alles gebeurt op verschillende manieren. Door de voordelen van een herstellende natuur te benadrukken, zoals verbeterde waterkwaliteit en nieuwe economische kansen door toerisme.

Dit is een erg leuke excursie. Met een gids ga je op pad om bijvoorbeeld op een zandweg te kijken welke dieren er zijn geweest. Je zoekt naar pootafdrukken van vogels, eekhoorns, vos en tal van andere dieren. De gids zet een vlaggetje bij iets wat hij heeft gevonden en dan moet jij vertellen wat het zou kunnen zijn.

Naast afdrukken van poten, zie je bijvoorbeeld het hol van een krekel, kleine diertjes in het water, enzovoort. Het is overduidelijk dat op een eenvoudige weg veel meer leeft dan je denkt. Je moet dus het landschap beter leren lezen. Waarbij kennis van alles wat leeft wel handig is merk ik.

Dit is voor mij de leukste, spannendste en vooral meest interessante excursie. Daarom ben ik ook wandelend meerdere keren op pad gedaan, onder leiding van een gids. Het zijn meestal wandelingen van een paar uur, waarbij je diep de bossen en bergen in gaat. Het wandelen is niet extreem zwaar, maar wel uitdagend. Het pad kan erg modderig zijn, maar ook steil op sommige stukken. Als je goede wandelschoenen aan hebt is het goed te doen merkte ik. Ik zag wisenten, maar ook de pootafdruk van een bruine beer. Die was zo groot, dat de cursus

Overnachten in de natuur is de beste manier om dit gebied te beleven. De speciale tenten staan in een oude boomgaard. Het bied is een comfortabele stretcher met kussen en dekbed. De kok maakt ondertussen op het houtvuur het diner klaar. Als drankje kun je kiezen tussen kruidenthee, lokale rode wijn, lokaal bier en zelf gestookte rakija, een sterke drank.

Het eten wordt vers voor je klaar gemaakt met lokale en vooral veel wilde ingrediënten uit de natuur. Heel vaak kon ik niet goed plaatsen welke kruiden er waren gebruikt, maar ik heb mijn vingers afgelikt.

Er zijn veel verschillende plekken om de nacht door te brengen. Een van de leukste vind ik de Tiny Houses. Je hebt een toilet, douchtm keukentjes en riante slaapkamer met veel glas. Je kijkt vanuit je bed op de bergen. De zon komt 's ochtends zo de kamer binnen vallen. Dat is heerlijk ontwaken.

In de bossen staan nog oude jachtbutten die vroeger werden gebruikt om op bruine beren te jagen. Dit gebeurt nu niet meer, de jachthutten zijn omgevormd tot kijkhutten waar je naar beren kunt kijken. De hutten zijn basic, maar geven wel een unieke ervaring. Je hebt een grote kans de bijzondere dieren te zien bij het vallen van de avond of juist in de vroege ochtend.

Om de omgeving te verkennen heb ik diverse tochten op een elektrische mountainbike gemaakt. De wegen kunnen erg steil zijn en dan is de hulpmotor erg handig. Ook kun je zo relatief makkelijk een grote afstand afleggen, zodat je veel kunt zien. Een gids neemt je mee naar bijzondere weides vol met orchideeën of juist een toertocht door het platteland.

Veel dieren zijn niet bang voor paarden. Sterker nog, te paard kun je vaak opvallend dichtbij de schuwe wisenten komen bijvoorbeeld. Dit komt omdat de dieren de mens niet herkennen en niet bang zijn paarden. Mede daarom worden er trips van een paar uur tot een complete dag aangeboden.

De gedachte van het project is dat ook de lokale bevolking profiteert van het toerisme. Zo ging ik bij een lokale boerenfamilie kijken hoe ze kaas maken, voor allerlei dieren zorgen en in een afgelegen stoffige schuur rakija maken. Deze drank wordt gemaakt door distillatie van vergiste vruchten en heeft een hoog alcoholpercentage.

Het is een gewoonte in dit deel van Roemenië. De boer en boerin zijn erg hartelijk en delen graag hun leven. Proeven hoort er bij, zo heb ik diverse soorten kaas, lokale ham en de sterke drank geprobeerd.

Ze vertellen hoe ze en andere boeren in de valleien hun weilanden en hun schapen en koeien hebben. Zij worden gecompenseerd als de wisenten een akker vernielen, wat af en toe gebeurt. Dit geldt ook voor wolven die schapen aanvallen bijvoorbeeld. Al hebben de meesten speciale honden die de schapen beschermen. Een bezoek aan een boerenfamilie geeft je een kijkje hoe mens en dier samen kunnen leven.

Naast de camping en houten huisjes in de buurt van het dorp Armenis zijn er meer plekken om te overnachten. Ook bij de uitvalsbasis staan cabins waar je kunt slapen. Je krijgt ontbijt en diner in het community house, waar je ook water en lokaal bier kunt proeven. Tijdens je bezoek kun je meerdere accommodaties proberen, ik heb er drie geprobeerd en was aangenaam verrast.

Er groeien talloze bomen en planten, sommigen komen alleen in dit gebied voor. Naast de Europese beuk, zie je hier zilverspar, fijnspar en plataan. Boven de boomgrens kom je af en toe bergden, dwergjeneverbes en groene els tegen. Onder de planten zie je veel wilde knoflook, het Karpatenklokje (een mooie paarse bloem) en veel soorten orchideeën.

Het project concentreert zich op de zuidelijke Karpaten. Deze liggen in het zuidwesten van Roemenië. Het zijn met name de regio's die grenzen aan het Tarcu-gebergte, het Retezat-gebergte en het Poiana Ruscă-gebergte.

Je kunt met de trein reizen naar Timisoara Nord. Helaas is dit wel een hele lange reis van minimaal 18 uur. Vanuit daar is het nog zo'n anderhalf uur rijden naar het dorp Armenis, de uitvalsbasis. Je kunt ook vliegen vanuit Amsterdam naar Timisoara. Medewerkers van het project halen in beide gevallen de gasten op.

Je kunt eenvoudig online meer lezen over de diverse reizen naar het gebied, je hebt meerdere opties. Ook kun je meer informatie vinden over de bijzondere accommodaties. Ook is natuurlijk genoeg details te vinden over de dieren als wisent en meer.
Lees meer op de officiële site